Ortaöğretim

Hollanda’da ilkokul sonrası eğitim biraz karmaşık görünmekle birlikte öğrencileri çok sıkı bir dil eğitimi ve akademik eğitimden geçirerek hayata ve mesleğe hazırlamada önemli bir süreçtir esasen.

İlkokuldan sonra, “Cito” sınavının sonuçları ve ilkokul öğretmeninin tavsiyesine ve okula bağlı olarak dört, beş veya altı yıl süren bir orta öğretime devam ederler. Orta öğretim sonunda öğrencileri, lise diploması için sınava alırlar. Bu diploma, öğrencilerin bir sonraki eğitim hayatına devam edebilmesi için gereklidir.

Hollanda’da öğrenciler 18 yaşına kadar eğitim almak zorundadır. Okul devamsızlığı çok olan öğrenciler için belediyeden görevli bir memur ile irtibata geçilebilir.

Ortaöğretimin ilk yılına ‘brugklas’ veya “geçiş sınıfı” denir. Bir, iki veya bazen üç yıl süren Brugklas döneminde, hangi okul türünün öğrencilere en uygun olduğuna bakılır.

Ortaöğretim Okul Türleri

Hollanda’da ortaöğretim, seviyelerine göre üçe ayrılır. Bunlar VMBO( kendi içinde üçe ayrılır), HAVO, VWO dur.

VMBO	HAVO	VWO
Voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs	Hoger algemeen voortgezet onderwijs	Voorbereidend wetenschappelijk onderwijs

1.VMBO

Meslek lisesi(VMBO); Pratik bilgiye odaklanan dört yıllık mesleki odaklı bir eğ̆itimdir. Meslek lisesini tamamlayan bir öğrenci(16 yaş civarı) Meslek yüksek okuluna (MBO)devam edebilir.

MBO Nivo 2 bitiren öğrenciler; kuafö̈r, veya tamirci gibi mesleki eğitimi alabilir. Bu seviyedeki öğrenciler için dersler pratik ve staj olarak geçer.

MBO Nivo 3-4 bitiren öğrenciler; muhasebe memuru, Bilgisayar servis elemanı, Yardımcı öğretmen, Kreş öğretmenliği, Bilgisayar programcısı, Teknik tasarım ve birçok mesleği yapabilecek seviyede diploma alabilirler.

Öğrenciler MBO eğitiminden sonra HBO’ya devam edebilirler. Bunun için MBO Nivo 4 bitirmesi gerekiyor. On sekiz yaşını geçmiş ISK öğrencilerinin de lise dengi diploma alabilmeleri için VAVO ya da HBO-ÜNİ schakeljaar yapmaları gerekir. Bu eğitim de yaklaşık iki sene sürüyor.

VAVO yapacak öğrenciler (HAVO-VWO-VMBO) bu bölümlerde alamadıkları dersleri tamamlayıp diplomalarını alabilir. On sekiz yaşını doldurup diploma alamayan öğrenciler VAVO’ya gönderiliyor.

Bir öğrencinin VMBO‘daki performansına bağ̆li olarak, HAVO‘ya katılma seç̧eneğ̆ı de vardır. VMBO 4. Sınıfta da not ortalaması 7 olan öğrenciler HAVO 4’ten devam edebilir.

VMBO türleri:

VMBO-B	Ilköğretim okulunu bitirmiş ve el becerilerini kullanarak çalışabilecekleri bir profesyonel eğ̆itim almak isteyen öğrenciler içindir. Dersler pratik ağırlıklıdır ve teorik dersleri kolay bir seviyede öğrenirler.
VMBO-K	Bir önceki okul türü̈ne benzer. Aradaki fark, ilk iki yılda daha az pratik dersler alınır ve teorik dersler daha yüksek dü̈zeyde alınır.
VMBO-T	Orta dü̈zeyde teorik dersleri seven öğrenciler iç̧indir. Bu öğrencilerin çoğu iş yerleri ve ofislerde iş bulmaya çalışır. Diğ̆erleri ortaöğretime daha yüksek bir seviyede devam etmeye çalışır.

VMBO öğrencileri dört senelik eğitim ardından altı dersten bitirme sınavına girerler. Hollandaca ve İngilizce mecburi derslerdir. VMBO kader-basis öğrencileri bu sözlü ve yazılı sınavın yanında meslekleri ile alakalı pratik bir sınavı da başarmaları gerekir.

VMBO kader- basis 3 E 4 E sınıflarında seçebilecekleri meslek dersleri şu şekildedir:

Sağlık sektörü
İCT-MVİ
Muhasebe
Teknik
Aşçılık –restorant

2.HAVO

Ortaöğretimin ikinci çeş̧idi, öğrencilerin on yedi yaş civarında tamamladıkları beş̧ yıllık bir eğitim olan HAVO‘dur. HAVO‘dan sonra, bir öğrenci HBO adı verilen uygulamalı üniversitelerde okuyabilirler, HBO mezunu öğrencileri öğretmen, hemş̧ire, teknisyen veya idari asistan, mühendislikler, gibi iş̧ler iç̧in eğ̆itilir. Bir öğrencinin HAVO‘da ki performansına bağ̆li olarak, VWO‘ya devam etme seç̧eneğ̆ı de vardır. HAVO 5 E sınıfı bitiren öğrenciler VWO 5 E sınıfından devam edebilirler.

Dördüncü sınıfta öğrenciler sınav programına başlar: tüm öğrenciler seçtiği profile göre sınavlara girerler. Üçüncü yılın sonunda öğrenciler bir profil seçerler.

HAVO‘nun farklı profilleri vardır. Öğrenciler üçüncü yılın sonunda bir profil seçerler. Dördüncü sınıftan itibaren, program bir dizi zorunlu ders, profil dersleri ve bir dizi seçmeli dersten oluşmaktadır. Şu anda öğrencilerin seçebileceği dört profil vardır:

Profiller/Dersler
Kültür ve Toplum
Ekonomi ve Toplum
Fizik ve sağlık

HAVO Eğitiminden Sonra:

HBO‘ya geçiş yapılır. HAVO, öğrencileri yüksek mesleki eğitimde ileri eğitime hazırlar. Elinde bir diploma varsa, bir öğrenci genellikle ek giriş koşulları olmadan bir üniversite eğitimine başlayabilir. HBO, öğrencileri profesyonel bir meslek için eğitilir. HBO‘dan sonra, öğrenciler önceden edinilen konunun derinleşmesi ile bir HBO master’a veya üniversiteye transfer olabilirler. Hollanda’da her yıl yaklaşık 35.000 öğrenci HAVO‘dan HBO‘ya geçmektedir. Küçük bir grup VWO‘ya ilerler.

HAVO diplomasını aldıktan sonra bir öğrenci VWO-5‘e transfer olabilir. Okullar, kayıt olmak isteyen öğrenciler için ek gereksinimler belirleyebilir. Buna izin verilir. Örneğin, bir motivasyon mektubu veya bir tanıtım toplantısı yaparak ortalama bir final notu alır. Hollanda’da her yıl yaklaşık 2.000 öğrenci HAVO‘dan VWO‘ya geçmektedir.

3.VWO

Ortaöğretimin üçüncü̈ bölümü, teorik bilgiye odaklanan altı yıllık bir eğitim olan VWO‘dur. Bu okullarda öğrenciler liselerin üst sınıflarında öğretmen, avukat, doktor, diş hekimi veya akademisyen olabileceği teori ağırlıklı ü̈niversite iç̧in hazırlanır. Öğrenciler VWO‘yu 18 yaşlarında bitirdikten sonra, lisans derecesini almak için bir araştırma üniversitesine (WO) katılabilirler. Öğrenciler ayrıca VWO‘yu athenaeum ve gymnasium olarak bilinen okullardada okuyabilirler. Orta öğretim okullarının çoğu, çocukların ilk yılını birlikte takip ettiği karma bir geçiş sınıfı sunar.

VWO (atheneum) ve gymnasium arasında seviye farkı yoktur. Tek fark, gymnasium için birkaç ekstra ders almanızdır: klasik latince ve yunanca. Gymnasium için ayrıca iki klasik dilden birinde final sınavlarına girmeniz gerekir.

En azından VWO‘da, Hollandaca ve İngilizce’ye ek olarak, çoğunlukla Fransızca ve Almanca olmak üzere iki modern yabancı dil alacaksınız. Gymnasium‘da Yunanca ve Latince ile altı dil öğreneceksiniz! Bazı okullarda modern yabancı dillerden birini İspanyolca, Rusça, İtalyanca, Arapça, Türkçe veya Çince ile değiştirebilirsiniz.

Hollanda’daki okul sisteminin bir özeti iç̧in, Nüffic tarafından hazırlanan bu İ̇ngilizce video izlenebilir: