1- In een gezin dat uit Turkije komt en naar Nederland is verhuisd:
a- Als beide partners afzonderlijk toestemming hebben gekregen en besluiten te scheiden, hoe werkt het proces? Welke rechten hebben ze? Wat betreft verblijfsstatus en gemeentelijke rechten (woning, uitkering, etc.)?
Wat gebeurt er met de kinderen?
In het geval van een scheiding verandert er niets, omdat de partners niet van elkaar afhankelijk zijn. Als een van de partners eerder via de andere is gekomen en de door de Nederlandse wet vastgestelde periodes van bijvoorbeeld 3 jaar of 5 jaar hebben voltooid, en de partner zijn eigen verblijfsstatus heeft verkregen, kunnen ze scheiden zonder problemen. Vanwege de flexibele wetgeving en het systeem in Nederland, blijft de vrouw in het huis en moet de man het huis verlaten. Wat betreft de kinderen, kinderen onder de 12 jaar blijven bij de moeder. Wat betreft de vader, zolang hij geen verslavingsproblemen, alcoholisme of andere criminele kwesties heeft, kan hij in het weekend (afhankelijk van de onderlinge afspraken tussen de ouders) of op bepaalde dagen, feestdagen en speciale gelegenheden, zijn kinderen meenemen en met hen omgaan. Als de situatie anders is, wordt de vader (of de moeder) zo veel mogelijk van het kind afgeschermd, en ontmoetingen worden beperkt tot zo weinig mogelijk tijd, bij voorkeur in een omgeving met deskundige begeleiding.
b- Als één van de partners via de ander naar Nederland is gekomen en ze besluiten te scheiden, hoe werkt het proces? Wat gebeurt er met de verblijfsstatus en gemeentelijke rechten (woning, uitkering, etc.)?
Wat gebeurt er met de kinderen?
Als een van de partners naar Nederland is gekomen via gezinshereniging (dit geldt voor beide partijen), en de uitnodigende partner is Nederlander, moet het paar minstens 3 jaar getrouwd blijven en onder hetzelfde dak wonen op hetzelfde adres. Volgens de huidige wetgeving moeten ze minimaal 1 jaar samenwonen op hetzelfde adres. Na in totaal 3 jaar getrouwd te zijn, met 1 jaar in Nederland met een Nederlandse partner, kan de partner het recht op een verblijfsvergunning verkrijgen, mits hij/zij aan de vereiste voorwaarden voldoet. De partner moet dus 3 jaar wachten. Als de uitnodigende partner geen Nederlander is, maar wel een verblijfsrecht heeft, moet de partner uit Turkije 5 jaar met de andere partner onder hetzelfde dak wonen. Echter, er was een uitzondering die in 1974 werd gemaakt voor Turken. De Turkse president Cevdet Sunay vroeg op een bijeenkomst in de Europese Unie om een uitzondering. Dit geldt voor mensen die getalenteerd zijn of in een moeilijke situatie verkeren, bijvoorbeeld als er ernstige gezinsproblemen zijn. Volgens de speciale overeenkomst voor Turken hoeven ze niet de volledige 5 jaar te wachten. Als ze in Europa ten minste 1 jaar onder hetzelfde dak hebben gewoond en de persoon die via gezinshereniging is gekomen, in Nederland een baan heeft gevonden om zichzelf te onderhouden, kan hij/zij blijven. Dit is een speciale regeling voor Turken. De partner moet 3 jaar verplicht in dezelfde baan werken, in het 4e jaar kan hij/zij doorgaan met dezelfde baan of in een ander beroep werken, en in het 5e jaar wordt men vrij en kan men een verblijfsvergunning verkrijgen.
2- Als één van de partners (meestal de vrouw) via gezinshereniging naar Nederland is gekomen en een verblijfsvergunning heeft gekregen via de partner, en ze besluiten te scheiden, hoe werkt het proces? Wat gebeurt er met de verblijfsstatus en gemeentelijke rechten (woning, uitkering, etc.)?
Wat gebeurt er met de kinderen?
Er is een speciale regeling voor Turken. Als de partner een Turkse nationaliteit heeft, moet hij/zij 5 jaar wachten om de verblijfsvergunning te krijgen, terwijl als hij/zij getrouwd is met een Nederlander, hij/zij 3 jaar moet wachten, zoals hierboven beschreven. Maar zonder die voorwaarden, als de partner wilt scheiden, is het verplicht om minimaal 1 jaar samen op hetzelfde adres te wonen. Als de vrouw of man een baan heeft en in zijn/haar eigen levensonderhoud kan voorzien, kan hij/zij op basis van werk een verblijfsvergunning verkrijgen. De persoon moet 3 jaar in dezelfde baan werken, en kan daarna 1 jaar in een andere sector werken, maar in dezelfde branche, en in het 5e jaar wordt de situatie vrij en kan men de verblijfsvergunning krijgen. Echter, uitkering aanvragen is uitgesloten. Als men een uitkering (uitkering = sociale bijstand) aanvraagt, kan dat leiden tot uitzetting. Er zijn rechtszaken die dit bevestigen.
– Over de kwestie van kinderen:
Deze kwestie wordt in tweeën gesplitst. Ten eerste, wat gebeurt er met de situatie van kinderen die via gezinshereniging naar Nederland komen, als de vader of moeder Nederlander is? En wat gebeurt er met de situatie van kinderen als de ouders geen Nederlanders zijn, maar wel een verblijfsvergunning hebben, en de ouders besluiten te scheiden?
Daarnaast is er een situatie waarbij de kinderen niet dezelfde biologische ouders hebben, bijvoorbeeld wanneer de kinderen de moeder of vader volgen. Dit wordt ook behandeld in het kader van gezinshereniging en wordt in drie delen uitgelegd.
Als de vader of moeder Nederlander is en de kinderen via gezinshereniging naar Nederland komen:
Wanneer een ouder met de Nederlandse nationaliteit via gezinshereniging zijn of haar kinderen naar Nederland brengt, krijgen de kinderen automatisch de Nederlandse nationaliteit. Er is geen probleem in dit geval.
Bij asielstatus:
Er is een uitzondering die specifiek voor Nederland geldt. Kinderen kunnen tot hun 24e jaar naar Nederland worden gebracht, als het gaat om gezinshereniging. Bij gezinshereniging moeten de kinderen jonger dan 18 jaar zijn (sommige gemeentes accepteren het als ze 19 jaar worden). Als een van de ouders geen Nederlander is en het recht op verblijf heeft, kunnen de kinderen alsnog worden meegebracht, of het nu de biologische kinderen van de ouder zijn of kinderen van de partner. De voorwaarde is dat deze kinderen minimaal 3 jaar bij de ouder of de persoon die hen heeft uitgenodigd moeten wonen, op hetzelfde adres en ingeschreven zijn bij dezelfde gemeente.
Wat betreft de scheiding:
Tijdens de 3 jaar verblijf van de kinderen in Nederland, als het kind zich heeft aangepast aan het Nederlandse schoolsysteem en naar school gaat, en de ouders besluiten te scheiden, kan de ouder die in staat is om zichzelf financieel te onderhouden de kinderen bij zich houden. De kinderen blijven dan bij de moeder, en hun leven gaat verder zonder problemen.
– In gevallen van gescheiden ouders (waarbij de moeder en vader verschillende mensen zijn):
In dit geval geldt hetzelfde als hierboven vermeld. Als een van de ouders Nederlander is, verkrijgen de kinderen automatisch de Nederlandse nationaliteit, omdat dit via een gerechtelijke beslissing is gebeurd. Als dit niet het geval is, kunnen de kinderen zonder problemen het verblijf verkrijgen en blijven wonen, als de ouders gescheiden zijn.
Bij scheiding van ouders blijven kinderen onder de 12 jaar bij de moeder, en kinderen ouder dan 12 jaar gaan naar de vader. Dit wordt geëvalueerd op basis van economische, psychologische en sociale omstandigheden. Als de gescheiden ouder de kinderen wil meenemen, moeten de kinderen minimaal een jaar in Nederland blijven en naar een middelbare school gaan. De ouder die de kinderen bij zich neemt, moet in staat zijn om in zijn of haar eigen onderhoud te voorzien. Als dit het geval is, wordt het verblijf van de kinderen voortgezet totdat ze de vijf jaar hebben bereikt.
– Hoe kunnen twee mensen die in verschillende EU-landen asiel hebben aangevraagd, maar nog geen erkenning hebben gekregen, trouwen?
Als de persoon die in Nederland wil trouwen een officiële verblijfsstatus heeft of asiel heeft gekregen, kan hij/zij tijdens het gesprek aangeven dat de andere persoon, die zich in een ander EU-land bevindt, zijn/haar partner, verloofde of iemand die hij/zij ontmoet, is. Als dit kan worden bewezen en het Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) accepteert dit, is het geen probleem of de andere persoon asielstatus heeft, nog geen erkenning heeft gekregen of zich in een ander land bevindt. De partner kan een aanvraag voor gezinshereniging indienen bij de IND in Nederland. Zelfs als de partner een toerist is, of asiel heeft aangevraagd of een verblijfsvergunning heeft in een ander land, maakt het niet uit. De persoon kan gemakkelijk naar Nederland komen, omdat het proces van gezinshereniging binnen de EU gemakkelijker is. Als de persoon zijn asielstatus heeft aangegeven en de nodige documenten heeft (zoals bewijs van werk en inkomen boven het minimumloon), is er geen probleem. Een huis of adres is niet vereist, alleen de adresregistratie is voldoende.
4- Hoe kunnen twee mensen die in verschillende EU-landen asiel hebben aangevraagd, maar slechts één van hen heeft erkenning gekregen, trouwen?
Stel dat één persoon in Nederland verblijft en een andere persoon in een ander EU-land, en één van hen heeft asielstatus gekregen. Als de persoon in Nederland een verblijfsstatus heeft, en de persoon in het andere EU-land nog geen erkenning heeft ontvangen, maar dit niet tijdens de IND-interview vermeldt, kan de persoon in Nederland zijn/haar partner naar Nederland halen, zolang hij/zij de relatie kan bewijzen met documenten zoals foto’s of correspondentie. Als de IND tijdens het gesprek geen informatie over de partner heeft gegeven, moet de persoon in Nederland werk hebben en boven het minimumloon verdienen om de partner naar Nederland te halen. Als de situatie andersom is, en de persoon in het andere EU-land een verblijfsstatus heeft gekregen, kan hij/zij de partner naar dat land halen, mits het inkomen boven het minimumloon ligt. In dit geval wordt het asielverzoek in Nederland ingetrokken.
5- Hoe kunnen twee mensen die in verschillende EU-landen asiel hebben aangevraagd, maar beide erkenning hebben gekregen, trouwen? Wat gebeurt er met hun sociale rechten en in welk land worden deze geregeld?
Als beide personen asielstatus hebben, kunnen ze elkaar uitnodigen voor gezinshereniging, maar als er geen sprake is van een relatie die tijdens het asielproces is aangegeven, kunnen ze normaal gezien gezinshereniging aanvragen en zal het asielproces van de ene persoon worden beëindigd zodra de andere partner arriveert. De persoon die de gezinshereniging aanvraagt, geeft een verklaring af bij de instantie van het land van herkomst van de partner dat hij/zij de partner wil uitnodigen en verliest daarmee de asielstatus in het andere land.
Het is mogelijk om de asielstatus op te geven en de partner uit te nodigen, zolang ze de juiste documenten kunnen indienen, zoals bewijs van inkomen boven het minimumloon en adresregistratie. Echtscheidingen en huwelijken worden altijd door de gemeente geregistreerd, en dit geldt voor beide landen. Het maakt niet uit waar het huwelijk wordt gesloten; beide landen accepteren een huwelijk, zolang de juiste documenten worden overgelegd.